LỢI DỤNG TRÍ TUỆ NHÂN TẠO ĐỂ XUYÊN TẠC QUAN HỆ QUÂN NHÂN TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG, THỦ THUẬT ĐƠN GIẢN - HỆ LỤY PHỨC TẠP

LỢI DỤNG TRÍ TUỆ NHÂN TẠO ĐỂ XUYÊN TẠC QUAN HỆ QUÂN NHÂN TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG, THỦ THUẬT ĐƠN GIẢN - HỆ LỤY PHỨC TẠP

• Bởi Tuyên giáo Tỉnh ủy Khánh Hòa
• 15/09/2025 11:25:36
• 60 lượt xem
• 0 lượt thích
• 0 bình luận

1. Lợi dụng trí tuệ nhân tạo để xuyên tạc quan hệ quân nhân - thủ thuật đơn giản

Trí tuệ nhân tạo (AI) ra đời đóng vai trò quan trọng trong đời sống hiện đại, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho con người trong nhiều lĩnh vực, nhất là trong giáo dục, y tế, nghiên cứu khoa học, giao thông vận tải… Các ứng dụng của AI dần đã thay thế cho các hoạt động của con người và tiệm cận đến đời sống thực tế khiến chúng ta khó nhận ra được là sản phẩm của AI hay của đời sống thực, đặc biệt là trong lĩnh vực đời sống, giải trí. Các sản phẩm ứng dụng của AI trong việc tạo ra hình ảnh, âm thanh, video, sáng tác âm nhạc, bản tin… một cách tinh xảo, sát thực tế đến kinh ngạc. Hiện nay, các ứng dụng của AI trong thực hiện chỉnh sửa, xử lý, xây dựng các âm thanh, hình ảnh, bản tin, video… được tích hợp tràn lan trên các trang mạng xã hội, nhất là các website, facebook, zalo, Tiktok… đã mang lại sự tiện dụng, dễ dàng tiếp cận cho người dùng khi sử dụng các thiết bị kết nối internet. Chính vì dễ dàng tiếp cận với các công nghệ của AI trong việc giải trí nên người dùng có thể tự tạo ra cho mình những hình ảnh, video theo ý muốn từ những hình ảnh, video đã chụp, đã quay từ trước cho đến việc tạo ra những hình ảnh, video mới hoàn toàn nếu người dùng cung cấp mô tả một cách
chi tiết hình ảnh hoặc video, bản tin … mà mình muốn tạo ra.

Thực tế cho thấy, một số đối tượng sử dụng hình ảnh quân nhân bình thường, sau đó thông qua công nghệ AI để cắt ghép, xử lý hình ảnh quân nhân với khuôn mặt bầm tím, bị thương…, sau đó tung lên không gian mạng cho là bị đồng đội hoặc bị cấp trên hành hung với mục đích để câu like, câu view… hoặc xuyên  tạc, vu khống với ý đồ xấu. Với các kỹ thuật xử lý hết sức đơn giản, không khó để các đối tượng sử dụng công nghệ AI để tạo nên các video clip cảnh đánh nhau “như thật” giữa 2 quân nhân sau đó tung lên không gian mạng khiến người xem khó phân biệt thật giả. Hoặc thủ thuật dựng hình ảnh, video giả mạo (Deepfake) để tạo ra video có hình ảnh và giọng nói giống hệt quân nhân nhằm xuyên tạc phát ngôn, hành vi, khiến người xem hiểu lầm. Ở góc độ khác, các đối tượng có thể sử dụng Chatbot AI để tạo ra các chatbot mang tên hoặc hình ảnh quân nhân để truyền bá tư tưởng lệch lạc, xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, Quân đội. Bên cạnh đó, đối tượng xấu có thể sử dụng AI để viết bài, tạo tin tức giả nhằm bôi nhọ nhân phẩm, đạo đức hoặc thổi phồng, bóp méo sự việc liên quan đến chiến sĩ cũ với chiến sĩ mới hoặc bôi nhọ đời sống trong quân ngũ. Ngoài ra, các đối tượng xấu cũng có thể tạo các tài khoản mạng xã hội giả mạo quân nhân để phát tán thông tin sai lệch về hoạt động quân sự, đời sống quân ngũ nhằm kích động dư luận. Nguy hiểm hơn, lợi dụng việc quân nhân tử vong do bệnh tật gần đây, một số đối tượng đã sử dụng công nghệ AI để tạo ra hình ảnh, video clip, bản tin… làm “bằng chứng” và vu khống rằng quân nhân bị hành hung… nhằm thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội.

2. Hệ lụy phức tạp

Việc lợi dụng công nghệ AI để xuyên tạc, bôi nhọ của các đối tượng xấu về quan hệ giữa quân nhân với nhau hoặc giữa quân nhân với nhân dân đang gây ra nhiều hệ lụy hết sức phức tạp, cả về mặt tâm lý của chính quân nhân tại ngũ, thân nhân gia đình quân nhân cũng như dư luận xã hội.

Lợi dụng Chat GPT để xuyên tạc, chống phá

Thứ nhất, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý đối với quân nhân tại ngũ, Khi thông tin xuyên tạc được lan truyền, có thể khiến các quân nhân hiểu lầm, nghi kỵ lẫn nhau, gây nên tâm lý e dè giữa chiến sĩ cũ với chiến sĩ mới, giữa chiến sĩ đối với cán bộ, chỉ huy đơn vị. Làm suy giảm tinh thần đoàn kết, ảnh hưởng đến hiệu quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Ngoài ra, thông tin xuyên tạc còn gây tâm lý hoang mang, lo sợ đối với thanh niên đến tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự dẫn đến một số trường hợp trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Minh chứng cụ thể gần đây cho thấy, đối tượng là Vũ Văn Việt, 25 tuổi, trú tại thôn Vân Dương, xã Hoà Phong, thị xã Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên. Đối tượng này đã bị cơ quan Công an thị xã Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên truy nã vì sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức nhằm trốn nghĩa vụ quân sự. Đối tượng bị bắt giữ khi đang ẩn náu tại xã Thèn Sin, huyện Tam Đường.

Thứ hai, làm tổn hại danh dự, uy tín cá nhân và tập thể. Những thông tin, hình ảnh, video do AI tạo ra có thể nhằm vào cá nhân, tập thể cụ thể, thêu dệt những hành vi vi phạm kỷ luật, đạo đức, lối sống… Từ đó, làm tổn thương sâu sắc đến danh dự, gây áp lực tâm lý cho quân nhân và gia đình họ.

Thứ ba, làm mất niềm tin của nhân dân đối với Quân đội. Theo đó, các thông tin giả mạo, xuyên tạc có thể khiến người dân hiểu sai về Quân đội, về quan hệ đồng chí đồng đội trong quân ngũ, cho rằng nội bộ quân nhân có mâu thuẫn, mất đoàn kết, “thanh trừng” lẫn nhau, suy thoái phẩm chất đạo đức... Những hình ảnh, video clip, bản tin giả mạo trên không gian mạng gây hoang mang trong dư luận, ảnh hưởng đến hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” – vốn là biểu tượng cao đẹp, là niềm tin trong lòng nhân dân.

Thứ tư, gây bất ổn về tư tưởng, tạo dư luận xấu trong xã hội. Những vụ việc giả mạo, xuyên tạc có thể bị “thổi phồng” nhằm kích động, tạo làn sóng dư luận trái chiều, gây tâm lý hoài nghi đối với Quân đội, nhất là các gia đình có con em trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự làm ảnh hưởng đến công tác tuyển quân, thậm chí gây nên làn sóng phản đối về chính sách nghĩa vụ quân sự của Đảng và Nhà nước ta, tiềm ẩn nguy cơ bất ổn về chính trị - xã hội.

3. Nhận diện và đấu tranh

Lợi dụng AI để chống phá

Lợi dụng các ứng dụng của AI trong thực hiện các hành vi bôi nhọ, xuyên tạc đời sống trong quân đội là một trong những thủ đoạn nham hiểm của chiến lược “diễn biến hòa bình” rất tinh vi, tấn công trực tiếp vào nền tảng tư tưởng và sức mạnh đoàn kết của Quân đội, đoàn kết quân dân trong giai đoạn hiện nay. Vì vậy, nếu không được nhận diện và đấu tranh kịp thời, có thể ảnh hưởng đến khả năng sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng Quân đội trong tình hình mới. Do vậy, cần quan tâm thực hiện tốt một số giải pháp sau.

Một là, giáo dục quân nhân tinh thần đoàn kết, yêu thương gắn bó lẫn nhau, nhất là giữa chiến sĩ cũ với chiến sĩ mới, giữa cán bộ với chiến sĩ. Tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức chính trị, đề cao tinh thần cảnh giác cách mạng, tuyệt đối không được mơ hồ, mất cảnh giác để cho kẻ thù lợi dụng để tiến hành “diễn biến hòa bình", thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Quan tâm giáo dục cho quân nhân về ý thức kỷ luật Quân đội và trách nhiệm của từng quân nhân trong giữ gìn hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ. Quán triệt thực hiện nghiêm pháp luật, kỷ luật, các quy định của đơn vị khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng, nhất là việc đưa hình ảnh và hoạt động của cá nhân, của đơn vị lên không gian mạng để kẻ xấu lợi dụng. Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao trách nhiệm, tinh thần “thượng tôn pháp luật” và trách nhiệm xã hội của quân nhân khi sử dụng internet, mạng xã hội; nâng cao “sức đề kháng”, hình thành khả năng “miễn nhiễm” trước các tin giả, thông tin xấu, độc; các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng.

Hai là, bồi dưỡng cho quân nhân kỹ năng nhận diện chính xác những thủ đoạn lợi dụng AI để tạo ra những thông tin xuyên tạc, gây mất đoàn kết nội bộ của các thế lực phản động, thù địch. Trong đó cần bồi dưỡng cho quân nhân kỹ năng phân biệt thông tin thật - giả thông qua phân tích nội dung, hình thức của bản tin; những kỹ xảo trong các hình ảnh, video, bản tin… do AI tạo ra. Bồi dưỡng cách nhận diện các website chính thức, chính thống với các website giả mạo, Blog cá nhân; cách phân biệt tên miền ở trong nước với nước ngoài. Bồi dưỡng kỹ năng chọn lọc thông tin, cơ sở tạo nguồn tin cho quân nhân tránh bị tin giả làm thao túng nhận thức.

Ba là, “lấy đẹp để dẹp xấu”. Theo đó, tập trung xây dựng, phát triển các trang fanpage, các nhóm zalo, Facebook, Youtube, Blog... qua đó đẩy mạnh tuyên truyền về đời sống quân ngũ, những hoạt động “đáng yêu”, tốt đẹp của quân nhân trên không gian mạng. Tích cực lan tỏa hình ảnh đẹp của Bộ đội Cụ Hồ, mối quan hệ đồng đội keo sơn, gắn bó trên không gian mạng để không ngừng củng cố lòng tin của quân nhân và trong lòng nhân dân.

Bốn là, “sử dụng công nghệ để quản lý, kiểm soát công nghệ”. Triệt để khai thác, ứng dụng công nghệ thông tin trong đấu tranh, phản bác các hành vi lợi dụng AI để xuyên tạc, bôi nhọ hình ảnh của Quân đội trên không gian mạng. Tố cáo với các cơ quan chức năng đối với các hình ảnh, video giả mạo; đấu tranh và tấn công mạng vào địa chỉ, vào trang mạng của kẻ xấu… Phát huy vai trò, sức mạnh của các lực lượng chuyên trách viết tin, bài phân tích, vạch trần bản chất các thủ đoạn lợi dụng AI để tạo nên thông tin xuyên tạc, bịa đặt đối với quan hệ quân nhân và các hoạt động gây tổn hại danh dự, uy tín của Quân đội.

Lời kết

Nhận diện và đấu tranh với thủ thuật lợi dụng AI để bôi nhọ, xuyên tạc mối quan hệ quân nhân, xuyên tạc đời sống quân ngũ trên không gian mạng là một cuộc chiến, một trong những nhiệm vụ rất cấp thiết đối với từng cán bộ, chiến sĩ trong Quân đội ta hiện nay. Đây là cuộc chiến không kém phần cam go, phức tạp và đầy khó khăn giữa chúng ta với kẻ thù ẩn danh; giữa cái thiện với cái ác; giữa sự thật với sự dối trá, lừa lọc. Do vậy, hơn lúc nào hết, mỗi quân nhân cần giữ vững bản lĩnh chính trị, luôn tỉnh táo trước mọi thông tin xấu, độc lan truyền trên không gian mạng với “trái tim nóng và cái đầu lạnh”. Đồng thời, nêu cao nhân cách tốt đẹp của người quân nhân cách mạng trong giai đoạn mới để hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ không ngừng được in sâu và tỏa sáng trong từng khối óc, con tim người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế./.

Thượng tá Ths Ngô Hoài Phương, Chủ nhiệm Bộ môn Tâm lý học - Giáo dục học quân sự,

Khoa KHXH&NV, Trường SQTT