Cải cách tư pháp ở Khánh Hòa: Từ quyết tâm chính trị đến kết quả thực tiễn

Cải cách tư pháp ở Khánh Hòa: Từ quyết tâm chính trị đến kết quả thực tiễn

• Bởi Tuyên giáo Tỉnh ủy Khánh Hòa
• 08/09/2025 04:10:07
• 12 lượt xem
• 0 lượt thích
• 0 bình luận

Điểm nổi bật trước hết là công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương về cải cách tư pháp được tiến hành nghiêm túc, đồng bộ và hiệu quả. Tỉnh ủy 2 tỉnh đã ban hành các kế hoạch tổ chức phổ biến, tuyên truyền và triển khai thực hiện các nghị quyết, kết luận của Trung ương về cải cách tư pháp. Riêng Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới đã tổ chức trên 1.100 lớp học trực tiếp và trực tuyến.

Ảnh. Một phiên tòa phúc thẩm lần 2 của Tòa án nhân dân tỉnh (Báo và Phát thanh, Truyền hình Khánh Hòa)

Trong giai đoạn 2021 - 2025, công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế được Ban Thường vụ Tỉnh ủy 2 tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện. Trên cơ sở đó, UBND 2 tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai chủ động, bài bản; chỉ đạo Sở Tư pháp chủ trì thẩm định 357 hồ sơ/dự thảo (bình quân khoảng 79 hồ sơ/năm); riêng năm 2024 đã thẩm định 59 văn bản, hoàn thành đúng hoặc trước hạn theo yêu cầu. Trong 7 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã ban hành 15 văn bản hướng dẫn thi hành; cho ý kiến 32 đề nghị xây dựng và thẩm định 32 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, đạt 100% đúng hoặc trước hạn. Công tác góp ý văn bản quy phạm pháp luật được đẩy mạnh, trong nhiệm kỳ, đã thực hiện góp ý có chất lượng đối với 2.143 văn bản, kịp thời phản ánh thực tiễn địa phương vào các chủ trương của Trung ương và các văn bản của tỉnh. Bên cạnh đó, tỉnh tiếp tục chỉ đạo rà soát, kiến nghị bãi bỏ, sửa đổi quy định chồng chéo, bất cập; tăng cường hậu kiểm văn bản quy phạm pháp luật; chuẩn hóa quy trình soạn thảo - thẩm định - ban hành văn bản, nâng cao kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế.  

Bộ máy các cơ quan tư pháp trên địa bàn 2 tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận được sắp xếp theo hướng tinh gọn, hoạt động ổn định; chất lượng điều tra - truy tố - xét xử - thi hành án có chuyển biến rõ nét, đạt nhiều kết quả tích cực. Tòa án nhân dân hai cấp tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, chuẩn hóa quy trình nội bộ, phân án ngẫu nhiên cho Thẩm phán; đẩy mạnh chuyển đổi số, công khai bản án/quyết định trên Cổng thông tin điện tử. Trong nhiệm kỳ đã tổ chức 226 phiên tòa trực tuyến, 904 phiên tòa rút kinh nghiệm; công bố 23.791/23.791 bản án, quyết định (đạt 100%). Viện kiểm sát nhân dân nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp ngay từ giai đoạn tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm; thụ lý 7.184 vụ/14.060 bị can ở giai đoạn truy tố, đã giải quyết 7.072 vụ/13.699 bị can (đạt 98,4%); hủy 75 quyết định của Cơ quan điều tra, ban hành 212 kiến nghị khắc phục vi phạm; kháng nghị phúc thẩm 100 vụ/157 bị cáo, Tòa án chấp nhận 86,6% số vụ. Tiếp tục số hóa hồ sơ, bảo đảm an toàn, an ninh thông tin trong hoạt động nghiệp vụ.

Ảnh. Sở Tư pháp phối hợp giới thiệu giải pháp chuyển đổi số lĩnh vực công chứng, chứng thực (Báo và Phát thanh, Truyền hình Khánh Hòa)

Lĩnh vực bổ trợ tư pháp cũng có nhiều bước tiến đáng ghi nhận. Ban Thường vụ Tỉnh ủy 2 tỉnh đã lãnh đạo UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp và các cơ quan liên quan hoàn thiện thể chế, tăng cường quản lý nhà nước đối với lĩnh vực luật sư, công chứng, giám định tư pháp, thừa phát lại, quản tài viên, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh; xây dựng và vận hành các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra đối với tổ chức, hoạt động của các tổ chức bổ trợ tư pháp. Toàn tỉnh hiện có 63 tổ chức hành nghề luật sư, 36 chi nhánh của tổ chức hành nghề luật sư từ địa phương khác đăng ký hoạt động, với 187 luật sư đang hành nghề, cơ bản đáp ứng yêu cầu tranh tụng, tư vấn pháp luật phục vụ người dân và doanh nghiệp. Lĩnh vực công chứng tiếp tục phát triển cả về số lượng và chất lượng, toàn tỉnh hiện có 35 tổ chức hành nghề công chứng đang hoạt động; trong đó, có 02 Phòng công chứng và 33 văn phòng công chứng, với 75 công chứng viên.

Đặc biệt, tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong hoạt động tư pháp. Bố trí kinh phí để ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác tư pháp như: xây dựng phòng xử trực tuyến, hệ thống ghi âm/ghi hình hỏi cung; số hóa hồ sơ, khai thác các phần mềm nghiệp vụ. Trong đó, tỉnh Khánh Hòa đã đầu tư và đưa vào khai thác hiệu quả hệ thống camera quan sát nối mạng trực tuyến từ hội trường xét xử của Tòa án nhân dân hai cấp đến Ban Nội chính Tỉnh ủy (phục vụ công tác tham mưu Thường trực Tỉnh uỷ) và Viện kiểm sát nhân dân tỉnh; phê duyệt chủ trương đầu tư dự án “Phiên tòa trực tuyến tại các điểm cầu thuộc tỉnh Khánh Hòa”; thống nhất chủ trương hỗ trợ kinh phí cho ngành kiểm sát thực hiện chuyển đổi số; quan tâm, bố trí trụ sở làm việc cho Tòa án nhân dân tỉnh và một số Tòa án nhân dân khu vực (Vạn Ninh, Diên Khánh).

Ảnh. Một phiên tòa xét xử trực tuyến

Những kết quả nêu trên cho thấy công tác cải cách tư pháp của tỉnh trong nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã được triển khai đồng bộ, bài bản và thực chất. Từ việc tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết; xây dựng, hoàn thiện thể chế; nâng cao chất lượng điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; đến phát triển mạnh mẽ các hoạt động bổ trợ tư pháp và ứng dụng chuyển đổi số, tất cả đều hướng đến mục tiêu xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, phục vụ Nhân dân và đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.

Bên cạnh những kết quả nổi bật và toàn diện, công tác cải cách tư pháp trong nhiệm kỳ vừa qua cũng còn tồn tại một số hạn chế, khó khăn, vướng mắc cần sớm được khắc phục. Sau khi sáp nhập địa giới hành chính, quy mô địa bàn mở rộng khiến khối lượng công việc của các cơ quan tư pháp tăng nhanh, trong khi biên chế vẫn thiếu so với yêu cầu thực tiễn. Một số trụ sở Tòa án đã xuống cấp, không đáp ứng nhu cầu làm việc. Tình trạng quá tải tại Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh ảnh hưởng đến tính kịp thời và chất lượng công tác giám định. Kinh phí dành cho hoạt động cải cách tư pháp còn hạn chế…

Nhận diện rõ những khó khăn, vướng mắc, tỉnh Khánh Hòa đã đề ra phương hướng, nhiệm vụ cải cách tư pháp trong giai đoạn tới với quyết tâm chính trị cao. Trước hết, tỉnh tiếp tục triển khai đồng bộ và hiệu quả các chủ trương, nghị quyết của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn mới. Nâng cao hơn nữa chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp; tiếp tục tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra, chú trọng chống oan sai, bỏ lọt tội phạm và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đảm bảo việc điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng quy định pháp luật.

Nâng cao chất lượng công tác xây dựng và thi hành pháp luật tại địa phương, nhất là các văn bản được ban hành để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp đối với hoạt động của các cơ quan tư pháp, trọng tâm là giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với các vụ việc mà dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tố tụng và các cơ quan tư pháp. Chỉ đạo các cấp ủy Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân, Thi hành án dân sự tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, đảm bảo các yêu cầu về chính trị, pháp luật, nghiệp vụ, nhất là các vụ án tham nhũng, kinh tế, chức vụ.

Một định hướng quan trọng khác là tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp, bổ trợ tư pháp đủ phẩm chất chính trị, đạo đức, chuyên môn nghiệp vụ; chú trọng công tác quy hoạch, bồi dưỡng lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức. Quan tâm đầu tư trụ sở làm việc, phòng xét xử trực tuyến, hệ thống ghi âm, ghi hình hỏi cung, hạ tầng công nghệ thông tin. Quan tâm, nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực bổ trợ tư pháp, chỉ đạo nâng cao chất lượng đội ngũ luật sư, công chứng viên, giám định viên, quản tài viên trên địa bàn tỉnh; tăng cường trợ giúp pháp lý lưu động tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong thực hiện nhiệm; công khai, minh bạch hoạt động tư pháp.

Công tác cải cách tư pháp nhiệm kỳ 2021 - 2026 trên địa bàn tỉnh đã có những bước tiến quan trọng, đặt nền móng vững chắc cho giai đoạn phát triển mới. Mặc dù vẫn còn những khó khăn nhưng không làm giảm quyết tâm chính trị và nỗ lực hành động của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh. Với phương hướng, giải pháp cụ thể, đồng bộ, tỉnh đang từng bước xây dựng một nền tư pháp hiện đại, dân chủ, nghiêm minh, trong sạch, góp phần xây dựng Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030, xứng đáng với vị trí chiến lược của một trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và quốc phòng - an ninh của khu vực Nam Trung Bộ và cả nước.

                                                                                                                                                        Lâm An